Në pranverë të këtij viti, si shumë të tjerë edhe unë, përjetova izolimin tim të parë. Duke parë implementimin e një izolimi të dytë këtë vjeshtë/dimër, gjerësisht në shumë pjesë të botës; më tërhoqën vëmendjen dy analiza që kisha lexuar disa javë më parë. E para, raportuar nga Bloomberg dhe një profesor i Harvardit Raj Chetty; dhe e dyta një analizë në lidhje me rimendimin ekonomik të sjellë nga kriza pandemike e Covid-19, botuar nga The Economist.
Chetty, përmes organizatës së tij të njohur si Opportunity Insights që ka tërhequr mbështetje të madhe financiare nga sipërmarrësit e teknologjisë ndër të tjerë, ka përdorur analiza të të dhënave në një shkallë të pa analizuar më parë, për të vëzhguar në mënyrë specifike ndikimin e pandemisë së Covid-19 në postkodet individuale të SHBA-ve dhe komuniteteve të tyre; dhe ka modeluar trajektoret e karrierës për të gjithë amerikanët sot, duke u mbështetur në burimet më të gjera të të dhënave marrë nga regjistrimet e transaksioneve të kartave të kreditit.
Ai gjen në këtë analizë për shembull, se segmenti më i varfër i punëtorëve amerikanë (<$27,000 dollarë në vit) ka parë 11 milion punë të humbura gjatë krizës së krijuar nga pandemia; ndërsa ata që fitojnë (> $60,000 dollarë në vit) kanë parë vetëm humbje margjinale të vendeve të punës. Ai zbulon se segmentet e pasura kanë pësuar më pak përçarje duke punuar nga shtëpia dhe duke kursyer më shumë, ndërsa të ardhurat e ulëta, pasi kanë rritur shpenzimet e tyre me mbështetjen e përkohshme të qeverisë, tani po shkojnë drejt greminës deri në trazirat civile e para disa muajve dhe tensionin e dukshëm racor.
Ai proklamon që ëndrra amerikane për meritokraci, mundësi të barabarta dhe prosperitet në rritje vjen kryesisht nga mos pasja në fuqi e masave radikale. Problemet janë të njëjta në Mbretërinë e Bashkuar në fakt, vetëm pa të njëjtën shkallë tensionesh shoqërore dhe racore si në SHBA.
Receta e tij, siç u transmetohet gjerësisht demokratëve kryesorë, është të vërë nën kontroll virusin me çdo kusht, të drejtojë ndihmën atje ku është më e nevojshme dhe jo pa dallim; përkundrazi, të fuqizojnë njëherë punëtorët me pagë më të ulët dhe mbi të gjitha të përmirësojnë mundësitë arsimore për të rinjtë në nevojë. Të gjitha ato që u përmendën më parë, duke zbatuar analizën e niveleve të pritshme të të ardhurave për fëmijët me formime të nivele të ndryshme arsimore.
Analiza e bërë nga The Economist, gjurmon teorinë dhe praktikën makroekonomike nga Keynesianismi përmes Monetarizmit në vitet 80-të për të mbuluar krizën e viteve 2008-9 si dhe pandeminë e Covid-19. Duke përmendur pabarazinë e shtuar në SHBA. si dhe në Evropë apo edhe më gjerë; dhe paradoksin që të pasurit dhe ata me pagat më të larta do të vuajnë më pak se të varfërit me të njëjtin arsyetim si Chetty; analiza vazhdon të kërkojë një model të ri ekonomik që del nga një ose më shumë stimulues fiskal siç janë ulja e taksave; huamarrja e shfrenuar e qeverive me norma aq të ulëta sa të mos ngrejë shqetësime mbi ripagimin; një lëvizje drejt normave negative të interesit së bashku me dëmtimin e saj kolateral të kursimeve dhe përfitimit të bankave; ose një ringjallje e fuqisë negociuese të punëtorëve që lind pikërisht nga mungesa e përfaqësimit të fuqisë punëtore.
Ribalancimi i sugjeruar duhet të arrihet ndërsa plotëson detyrimet e rritura shëndetësore dhe shoqërore të natyrshme për plakjen e popullatave veçanërisht në SHBA, Evropë dhe Japoni.
Kur shikojmë ndikimin e Covid-19 në të gjitha shoqëritë me disa përjashtime të dukshme në Azinë Lindore dhe pjesë të Afrikës, vërejmë se pandemia e Covid-19 ka prekur një sërë sektorësh të ekonomisë, por në mënyrë të veçantë ka dëmtuar më shumë popullatat me të ardhura më të ulëta. Të rinjtë e varfër dhe me më pak përvojë kanë kaluar më shumë sfida sesa segmentet e tjera të popullsisë për sa kohë që ulen në fund të shkallës socio-ekonomike.
Përveç kësaj, pandemia çoi në mbylljen e shumë bizneseve të vogla, për shembull sallonet e bukurisë dhe flokëtoret, palestrat, restorantet dhe ndërmarrje të tjera që sjellin ndërveprimin e njerëzve. Shumica e atyre në popullatën me pagë më të ulët punojnë në biznese të tilla dhe janë të prirur të pësojnë humbjet më të larta të punës. Në shumicën ë rasteve, këta njerëz jetojnë një ekzistencë “jetike”, ata nuk kanë as kursime, as investime, as pronë të tyre.
Mbyllja e vendeve të punës ka çuar në nivele të larta varfërie mes të rinjve të varfër dhe me më pak përvojë mbarë botës. Është sfiduese për ta të përballojnë nevojat e tyre ditore themelore siç janë ushqimi, veshmbathja dhe qiraja. Për më tepër, është e vështirë të marrësh para të mjaftueshme për të blerë pajisje mbrojtëse personale gjatë kësaj periudhe të Covid-19.
Një faktor tjetër i shkaktuar nga mungesa e vendeve të punës dhe nivelet e larta të varfërisë në mesataren e popullsisë me të ardhura më të ulëta janë nivelet e rritura të krimit. Qeveritë duhet të zhvillojnë një program për të siguruar që të rinjtë dhe njerëzit e varfër të ndihmohen gjatë kësaj pandemie të Covid-19. Për shembull, duhet të ketë qasje të lirë në pajisjet e mbrojtjes personale në të gjithë vendin për të zbutur rrezikun e përhapjes së Covid-19. Më tej, duhet të zhvillohen masa strategjike që njerëzit të vazhdojnë të punojnë në bizneset më të prekura.
Lajmet më të fundit në lidhje me suksesin e Presidentit të zgjedhur Biden dhe shpresën e një vaksinë funksionale të hershme sigurisht që mbështesin tonin e zymtë të dy analizave të përmendur më lart dhe mund të justifikojnë një farë optimizmi për një të ardhme post-Covid në një periudhë kohore prej gjashtë muajsh.
Sidoqoftë, ende dëmi i shkaktuar popullatës më të re dhe më të varfër fatkeqësisht nuk ka zgjidhje të shpejtë, pasi shumë biznese janë të dëmtuara në mënyrë të pa rikuperueshme. Në veçanti në SHBA, shoqëritë janë plot me tensione politike dhe racore dhe barrën e borxhit të marra nga qeveritë nuk mund të tejkalohen lehtë.
Duke i shteruar këto në perspektivën e një analize të përbashkët, nga gjithçka që është parë dhe përjetuar deri më tani, ndoshta duhet të merren masa si më poshtë:
Qeveritë duhet të synojnë mbështetjen e shtresave punëtore me pagë më të ulët ose të pafavorizuar nga punëdhënësit e tyre edhe në rrezik të shkeljes së normave të huamarrjes dhe riskut të vlerësimit të rrezikut.
Shtyrja e çdo rritje të konsiderueshme të taksave për të mbledhur më shumë të ardhura, përveç atyre që synojnë korrigjimin e anomalive të qarta.
Një përpjekje e koordinuar në të gjithë botën për të gjetur vaksina efektive, pa u nisur nga iniciativat egoiste kombëtare, të cilat natyrisht nuk zhduken aq lehtë në një situatë ku të gjitha vendet, siç dëshmohet tashmë në SHBA, BE., Mbretërinë e Bashkuar, Kinë dhe Rusi; do të priren të vendosin shtetasit e tyre në një pozicion prioritar duke lënë popujt e tjerë për një fazë vaksinimi të dytë apo të tretë.
Një pamje e gjatë optimiste, sipas të cilës pandemia e Covid-19 do të jetë një gjë e së kaluarës brenda tre – pesë vitet e ardhshme dhe që bota nuk do të ndryshojë rrënjësisht.
Duke ndjekur numrat e rezultateve që nxjerrin analizat e përmendura më lartë apo parimet morale të çdo shoqërie dhe duke parë në veçanti arsimimin dhe mundësitë e ardhshme të punësimit të të rinjve; duhet synuar të përqendrohet mbështetja atje ku është më prioritare. Ndoshta, duke përdorur gjerësisht mentalitetin vendas në çdo rreze të botës, ne duhet të shikojmë për të arritur “nivelimin e lartë” të popullsisë sepse rezultati i “nivelimit të poshtëm” do të ishte po aq shkatërrues për rimëkëmbjen ekonomike sa do të ishte për gjithë shoqëritë që kanë evoluar drejt drejtësisë gjatë 100 viteve të fundit.
Loading ...
Discussion about this post