Saranda është qyteti me të cilin janë ‘dashuruar’ jo vetëm shqiptarët, por edhe të huajt. Vendosur në gjirin e kaltër të Jonit, ajo i rri përballë Korfuzit si një nimfë e mitologjisë antike që për çdo moment kërkon ta joshë atë.
E hijeshuar nga kurorat e ullinjve dhe tarracat e agrumeve, Saranda mishëron bukurinë e bardhë e steresë, blunë e Jonit dhe gjelbërimin e vegjetacionit. Duke shkuar drejt saj, gjen Butrintin e Eneas dhe Virgjilit, Ksamilin e ishujve të rrallë, të vetmin ‘Sy të Kaltër’, Finiqin e Epirotëve, Polifoninë e jugut, Midhjen mbretëreshë të liqenit, por mbi të gjitha Jonin, detin që na josh të gjithëve…
Saranda ndodhet në jug të Shqipërisë, duke shtrirë pikën e saj ekstreme në qytetin e Konispolit me gjerësi gjeografike prej 39° 38′. Ajo bën pjesë në qarkun e Vlorës së bashku me rrethet e Vlorës. Brigjet e saj lagin nga ujërat e detit Jon, i cili dallohet për karakterin shkëmbor, gjiret e vogla dhe të shumta, si dhe plazhet e tij zallore.
Saranda ka një relievi përgjithësisht fushor-kodrinor, që nis nga niveli i detit deri në lartësinë 1883 metra. Ky territor përshkohet nga lumenjtë e Kalasës, Bistricës dhe Pavllës, të cilët pasi përshkojnë fushëgropën e Delvinës, derdhen në Detin Jon. Bukuritë e natyrës, resurset e saj, traditat e mikpritjes dhe niveli i lartë kulturor i banorëve, i mundësojnë Sarandës zhvillimin e turizmit blu dhe atij të gjelbër.
Saranda është porti më i madh i Rajonit jugor të Shqipërisë. Festa tipike e këtij qyteti është ‘Festa e Midhjes’, e cila hap çdo vit sezonin turistik. Kalaja e Lëkurësit ndodhet në majën e kodrës jugore, duke dominuar mbi gjirin e Sarandës. Nga ajo mund të shikohet Korfuzi, Delvina dhe pellgu i saj, bregdeti, Butrinti dhe luginës e Pavllës. Kjo kështjellë u ndërtua në shekullin e XV
Qyteti ka një kthesë të rëndësishme në historinë e lashtë, duke qenë vendndodhja e qytetit të lashtë grek Butrinti, i themeluar në shekullin e VII para erës sonë. Butrinti është një nga vendet arkeologjike më të rëndësishme në Shqipëri dhe një Sit Trashëgimie Botërore të UNESCO-s.
Saranda ka pasur një zhvillim të shpejtë turistik në vitet e fundit. Plazhet e mrekullueshme me ujërat e kaltër të Jonit, si Ksamil dhe Pasqyra e Zijës, janë destinacione të preferuara për pushime në bregdet. Këto plazhe ofrojnë rërë të bardhë dhe ujë të pastër, dhe janë rrethuar nga pyje dhe ishujt e vegjël që janë tërheqëse për të shëtitur dhe të eksploruar.
Saranda ofron gjithashtu mundësi të shumta për të vizituar vendet historike dhe kulturore të rajonit. Butrinti është një nga atraksionet më të njohura, ku mund të shihni qytetin e lashtë, amfiteatrin, akropolin dhe banesat e lashta. Në afërsi të Sarandës gjendet edhe qyteti i Gjirokastrës, një Sit Trashëgimie Botërore, i njohur për arkitekturën e tij karakteristike dhe kulturën e pasur.
Qyteti ka gjithashtu shumë restorante, kafene dhe lokale që ofrojnë kuzhinën tradicionale shqiptare dhe kuzhinën ndërkombëtare. Shijat e mrekullueshme të këtyre restoranteve kombinohen me pamjen e bukur të detit dhe atmosferën e ngrohtë të qytetit.
Në mbrëmjet e verës, Saranda ndryshon në një qytet të gjallë dhe të ndritshëm. Sheshi i qytetit mbushet me turistë dhe banorë të vendit që shijojnë promenadën buzë detit, muzikën e gjallë dhe shfaqjet e rralla të fëmijëve. Qyteti ofron gjithashtu nje jetë të pasur nate me lokale, klube dhe diskoteka të hapura deri në orët e mëngjesit.
Saranda është vërtetë një qytet magjik në gjirin e Jonit, që ofron një kombinim të bukurisë natyrore, trashëgimisë kulturore dhe pritjes të ngrohtë shqiptare.
